تاریخچه قير طبيعي

تاریخچه قير طبيعي




قير طبيعي يكي از مشتقات مواد نفتي است که از آن اکثرا در پوشش سطح جاده ها و يا به عنوان نوعي عايق رطوبتي  استفاده میشود. استفاده از توليدات نفتي (قير، آسفالت و غيره) در ناحيه خاورنزديك به دوران پيش از تاريخ مي رسد. قير طبيعي ماده اي است كه در ايران و بخصوص درجنوب غربي ايران به وفور يافت مي-شود، و مردم اين ناحيه به شيوه هاي گوناگون همچون اندود كردن ظروف مصرفي، كف و ديوار خانه ها و نيز در ساخت ابزارهايي چون داس هاي تركيبي و كج بيل ها، مهره ها و زيورآلات تزئيني، مهره هاي مسطح واستوانه اي و حتي در امور پزشكي جهت درمان بسياري از امراض عفوني و دردهاي رماتيسمي استفاده مي كردند.
براي مثال ناودانهاي حصار دروني قلعه چغازنبيل در شهر شوش، كه ۱۲۵۰ سال قبل از ميلاد مسيح ساخته شده است، لوله هاي سفالينی هستند که از درهم قرارگيريشان لوله واحدی بوجود آمده که به صورت عمودی در بدنه حصار جای گرفته است. درزهای بين اين لوله‌ها توسط قير طبيعی کاملاٌ پر شده است.
باطري هاي بغدادي كه در ساختشان  از قير طبيعي استفاده مي شده است، حدود دوهزار سال قدمت دارند. اين باطري ها از یک کوزه سفالی با یک درپوش از جنس قیرطبیعی چسبناک ترکیب شده و میله ای آهنی در میان آن قیر طبیعی قرار دارد که بوسیله سیلندری مسی احاطه شده است، وقتی که کوزه با مایع الکترولیت انباشته می شود کوزه (باطری) نیرویی معادل ۱/۱ ولت تولید میکند.
در منطقه خاور نزديك هزاران ميدان نفتي وجود دارد، كه قير طبيعي در سطح وسيعي به همراه آب و يا به تنهايي اززير زمين تراوش مي نمايد. اينگونه مواد لزج و چسبناك در زمستانها سفت و محكم ولي درتابستانها به مواد چسباننده خطرناكي تبديل مي-شوند. به نظر مي رسد اولين رويارويي انسان با اين نوع چشمه هاي قير طبيعي زماني بود كه وي به هنگام تعقيب حيوانات شكاري که در جستجوي چشمه هاي آب بودند، مي ديد كه گاهاً در اين مواد قيري به دام مي افتند. شايد بتوان گفت اين اولين مواجهه انسان عصر نوسنگي با خاصيت چسبندگي قيرطبيعي بوده و از آن پس به سوي مواد قيري متمايل شده و تدريجاً كاربردهاي گوناگون آنرا فراگرفته و از اين دوره به بعد بود كه با خصوصيات ذاتي قير و با توانايي نفوذپذيري آن در برابر آب و قابليت چسبندگي، نرمي و تورق پذيري آن و امكان تركيب شدن با مواد ديگر آشنا شدند.
متون باستاني كه تاريخ آنها با اواخر هزاره سوم قبل از ميلاد مي رسد و روايت مورخين يوناني ورومي همچون گزنفون، بطلميوس، هرودوت، پلوتارك، استرابو و پليني همگي بر وجود معادن و چشمه هاي قير طبيعي در منطقه خاور نزديك اشاره دارند. اين معادن در سطح وسيعي ازمنطقه ايندوس در هند شروع و در امتداد هلال حاصل خيزي تا نواحي صحراي سينا در مصر وبحرالميت در اردن ادامه مي يابند. بيشتر اين نوع چشمه هاي قير طبيعي در منطقه جنوب غربي ايران و بين النهرين تمركز يافته اند.