استرانسیم (Strontium)
عنصر استرانسیوم با نماد شیمیایی Sr، یکی از عناصر شیمیایی جدول مندلیف است که عدد اتمی آن ۳۸ می باشد. این عنصر در حقیقت سی و هشتمین عنصر از جدول تناوبی بوده که در پایین گروه فلزات قلیایی خاکی قرار دارد. در واقع عنصر استرانسیم یک فلز نرم به رنگ زرد نقره ای است که در تناوب پنجم و گروه فلزات قلیایی خاکی جدول تناوبی قرار گرفته است. نام عنصر شیمیایی استرانسیم از لغت Strontian که نام شهری در اسکاتلند می باشد، گرفته شده است.
فلز استرانسیم از الکترولیز مخلوط کلر گداخته همراه با کلرید پتاسیم حاصل می شود، یا از احیا اکسید استرانسیم با آلومینیم در شرایط خلأ و در دمایی که استرانسیم تقطیر می شود، بدست می آید.. استرانسیم از کلسیم نرمتر است و در آب به شدت تجزیه می شود. استرانسیم، در دماهای زیر ۳۸۰ درجه سانتیگراد، نیتروژن را جذب نمی کند. برای جلوگیری از اکسید شدن استرانسیم این عنصر باید در نفت سفید نگهداری شود.
کاربردهای استرانسیوم
- در حال حاضر مهم ترین کاربرد استرانسیم برای تولید شیشه های رنگی تلویزیون است.
- از استرانسیم برای تولید آهنربا و تصفیه روی استفاده می شود.
- اصلاح ملاس چغندرقند با هیدروکسید استرانسیم برای گرفتن قند.
- در آتش بازی ها به علت ایجاد رنگ قرمز لاکی و در صنایع نظامی، ترکیبات مختلف آن از قبیل نیترات استرانسیم پر اکسید و اگزالات آن برای ساخت منورها، مهمات ردیاب و برای تهیه ابریشم مصنوعی استفاده می شود.
- نمک های استرانسیم جهت ته نشینی سیلیس، آهن، منگنز از محلول های غلیظ شده کاربرد دارد.
- فسفات استرانسیم جهت تهیه لامپ های فلوئورسانس استفاده می شود.
- کلرید استرانسیم در ساخت خمیر دندان برای دندان های حساس و نیز به عنوان جانشین باریت در گل حفاری برای چاه های نفت کاربرد دارد.
- در ساخت تلویزیون های رنگی کربنات استرانسیم برای لامپ تصویر به کار می رود.
- اکسید استرانسیم و اکسید باریم برای محافظت اشعه در شیشه تلویزیون استفاده می شود.
- در ساخت سرامیک های فریت مگنت، کربنات استرانسیم مورد استفاده قرار می گیرد. این کانی اصولاً در خمیره، شیشه، چینی و لعاب مصرف شده که باعث افزایش سختی و شفافیت سرامیک می شود.
- در صنعت الکترو سرامیک کربنات استرانسیم را در درجه حرارت بالا با اکسید آهن ترکیب نموده و به فریت تبدیل می کنند.